Przez dziesięciolecia astronomowie postrzegali chmury na odległych planetach jako przeszkodę w odkryciach. Jednak przełomowe badania sugerują, że te chmury mogą być kluczem do poszukiwań życia pozaziemskiego. Naukowcy z Cornell University opracowali metodę identyfikacji potencjalnych biosygnatur – wskaźników życia – poprzez analizę unikalnych sygnatur widmowych kolorowych mikroorganizmów występujących w atmosferze ziemskiej.
Nieoczekiwana rola biopigmentów
Badania prowadzone pod kierunkiem profesor Lisy Kaltenegger i postdoc Lygii Coelho koncentrują się na biopigmentach – naturalnych związkach, które nadają organizmom kolor. Pigmenty te nie tylko cieszą oko, ale pełnią także ważne funkcje ochronne, chroniąc życie przed poważnymi zagrożeniami środowiskowymi, takimi jak promieniowanie ultrafioletowe i odwodnienie. Na Ziemi biopigmenty są wszechobecne i można je znaleźć w bakteriach, archeonach, algach, roślinach i zwierzętach.
„Sami je produkujemy i są one wytwarzane przez bakterie, archeony, algi, rośliny i inne zwierzęta” – zauważył Coelho, podkreślając wszechobecność tych związków. Badanie wykazało, że mikroorganizmy żyjące w ziemskich chmurach wytwarzają biopigmenty jako mechanizm przetrwania przed intensywnym promieniowaniem ultrafioletowym obecnym na dużych wysokościach.
Widmowy klucz do życia pozaziemskiego
Zespół stworzył pierwsze w historii widma odbicia — w zasadzie kolorowy odcisk palca — tych mikroorganizmów zamieszkujących chmury. Ta widmowa wskazówka pozwala astronomom potencjalnie identyfikować podobne organizmy w obłokach egzoplanet. Pomysł jest prosty: jeśli życie istnieje gdzie indziej, może wykorzystywać podobne mechanizmy obronne, co skutkuje porównywalnymi sygnaturami widmowymi.
„Myśleliśmy, że chmury ukryją przed nami życie, ale, co zaskakujące, mogą pomóc nam je odnaleźć” – powiedział Kaltenegger. Przepuszczając widma przez modele, naukowcy odkryli, że chmury egzoplanet zawierające te kolorowe mikroorganizmy wyglądałyby wyraźnie inaczej niż te bez nich. Ta różnica może służyć jako wykrywalny biosygnał.
Przyszłość obserwacji egzoplanet
Badanie nie dowodzi istnienia życia pozaziemskiego, ale otwiera nową drogę do jego wykrycia. Nadchodzące teleskopy, takie jak należące do NASA Obserwatorium Habitable Worlds Observatory i Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejskiego Obserwatorium Południowego, będą miały możliwość analizowania atmosfer egzoplanet z niespotykaną dotąd szczegółowością. Poszukując widmowych śladów biopigmentów, astronomowie mogą w końcu odkryć dowody na życie poza Ziemią.
„Odkrycie kolorowego życia w atmosferze ziemskiej otworzyło zupełnie nowe możliwości poszukiwania życia na innych planetach” – podsumował Kaltenegger. „Teraz mamy szansę wykryć życie, nawet jeśli niebo na egzoplanetach jest wypełnione chmurami”. Zmiana perspektywy – z postrzegania chmur jako przeszkód na postrzeganie ich jako potencjalnych rajów dla życia – stanowi znaczący krok naprzód w poszukiwaniu życia pozaziemskiego.
